| |||||||||||
Lời nói đầu:
Để chuyển bài này lên các diên đàn, tôi xin lỗi lược một số thông tin không liên quan đến nội dung bài nầy.
Anh DTK và các bạn thân mến,
Trước hết xin cám ơn các bài góp ý của anh DTK và anh Dzũng về các bài viết góp ý cũa tôi liên quan đến đề tài này. Hôm nay trong bài viết này đâu đó tôi xin đáp lại các nghi vấn của các anh. Và lần này tôi xin được phép nói thẳng và hết, tôi sẽ chấm điểm từng phần của bài viết của Dru và biên tập viên (btv) BBC. Và xin được bổ túc là tôi viết bài phê bình này dựa vào bản dịch tiếng Việt (Phần tiếng Anh là tôi thêm sau. Lúc đó tôi mới biết là có một số phần tiếng Anh không được dịch sang tiếng Việt, và hình như có cả trường hợp ngược lại(?!)).
Và xin nói luôn là sau khi viết gần xong bài này tôi có tìm thử bản tiếng Anh, thì thấy nội dung hơi khác. Bài tiếng Việt được xào nấu thêm hương vị (?) ... nên mới ẹ như thế chăng. Nhưng tôi không thể sửa lại bài nữa. Để tham khảo tôi cũng ghi lại bản tiếng Anh để các bạn tham khảo. (biên tập viên BBC viết) Vết nứt gãy tại Trung Quốc China's ethnic tinderbox
=====
(Phân tích và phê bình của tôi) Cái tít với nội dung, phần của Dru viết, không có liên quan gì cả. Dru không hề nói vết nửt ở Tây Tạng hay Tân Cương gì cả. Nếu bảo là vết nứt gảy trong dân tộc Hán thì có hỏi Dru chắc Dru không dám gật đầu. Theo thiển ý, dựa vài nội dung thì cái tựa nên viết là "Về đời sống của các Dân tộc trong Trung Quốc và các mâu thuẩn của tộc Hán" Với cái Sub title: "Tân Cương, Tây Tạng hãy an phận đi (Đồ số con rệp!)" Chấm điểm: Điểm tối đa phần "Tít" tạm đặt là 20 điểm. Xin được chấm là -20 điểm (điểm âm)
VỀ PHẦN DẪN
(BBC viết) Các vụ bạo động tại Urumqi và Lhasa phá vỡ huyền thoại về một nước Trung Cộng đơn khối và cho thấy mối đe dọa chia cắt chạy ngay dưới bề mặt 'xã hội hài hòa' mà chính quyền nêu ra, như nhận định của giáo sư Dru Gladney.
The recent Urumqi and Lhasa riots have shattered the myth of a monolithic China, writes China and Uighur expert Professor Dru Gladney.
=====
(Phân tích và phê bình của tôi) BBC chỉ biết vẽ để dụ bà con đọc. Cái dàn dựng bài này ở đây không có ăn nhậu, liên quan một chút gì với nội dung của bài viết của Dru. Dru không hề nói đến Urumqui, cũng chẳng có một chự gì viết cho Lhasa. Dru cũng chẳng hề nói gì về huyền thoại TQ đơn khối. Chẳng hề thấy Dru giải thích nguyên do bạo động, xuống đường gì cả. Có thể nói là Dru trốn tránh vấn đề? Dru không có can đảm lắm để đối diện vấn đề mà BBC muốn đặt ra để Dru trả lời.
Rốt cuội BBC phải bịa ra chuyện cho hợp thời sự. (BBC sạo vừa vừa thôi chứ!)
Cái lời dẩn ba sạo mà biên tập viên của BBC viết chẳng hề được justified một chử nào cả. Phần dẩn này cũng như cái tít, rất nổ, và có ý động viên các dân tộc thiểu số, trước hết là dân Tây Tạng, Tân Cương tiếp tục xuống đường.
Dân tộc thiểu số mừng húm "thấy mối đe dọa" ông Kẹ TQ .. Tưỡng là kết quả tốt và sẻ cảm thấy có sứ mệnh tiếp tục xuống đường ... dù là để ăn lựu đạn khói và ăn cã đạn thật ... rồi tiếp tục bị đánh, bị chết thảm thương để được BBC truy điệu, đeo huân chương trên diển đàn BBC.
Nếu mà dân Tây Tạng, Tân Cương tiếp tục chết mà không thay đổi được thái độ của TQ (như buộc TQ nhượng bộ cai gi do) ... thì không phải là BBC và Dru vô trách nhiệm hay sao?
Tôi là một người có suy nghỉ là "chết cũng là một cách sống, tôi không bao giờ pjhủ nhận cái chết có giá trị". Nhưng chỉ một vết thương, một nỗi buồn thôi tôi cũng không muốn ai phải hi sinh cho cái vô ích, vô tích sự. Đó là cách suy nghỉ của tôi, nhân sinh quan của tôi, và tôi dựa vào đó mà trao đổi ý kiến với các bạn.
Chấm điểm: Điểm tối đa phần dẩn tạm đặt là 30 điểm. Xin được chấm là -30 điểm (điểm âm)
=====
VỀ NHẬP ĐỀ:
(Dru viết) Người ngoại quốc và cả chính dân Trung Cộng thường theo thói quen vẽ ra một quốc dân Trung Cộng như khối người Hán thuần nhất, cộng với các nhóm dân tộc thiểu số kỳ lạ điểm xuyết vào bức tranh và sống dọc các đường biên địa.
Foreigners and the Chinese themselves typically picture China's population as a vast homogeneous Han majority with a sprinkling of exotic minorities living along the country's borders.
=====
(Phân tích và phê bình của tôi) Dru muốn nói đến người ngoại quốc nào vậy. Dân da trắng thiếu kiến thức đó hả? Tại sao Dru không nói là tôi (Dru) nói và tại sao Dru không lập luận để justify lời nói này? Dru đặt vấn đề rất là vô duyên, rồi trong phần triển khai Dru không đụng chạm gì đến cái vấn đề này nữa. Tôi cũng không hề suy nghĩ là TQ nói như vậy. Theo thiển ý, TQ chỉ đưa ra hiệu lịnh là không chấp nhận phân cắt TQ. Mặt khác ở đây Dru cũng không hề nói gì đến một nước TQ hài hòa như btv BBC bịa ra. Và tại sao là học giả mà Dru lại viết "thường theo thói quen", một cách nói không có vẽ học giả tí nào. Chấm điểm: Dru đặt vấn đề không có lý luận như một học giả. Phần nầy điểm tối đa tạm đặt là 30. Ở chỗ này cho Dru -20 điểm (điểm âm) =====
(Dru viết tiếp trong Phần Nhập Dề)
Nhưng cách hiểu này che dấu sự đa dạng rất lớn về văn hóa, địa lý và ngôn ngữ, đặc biệt là chính sự khác biệt văn hóa ngay trong nhóm Hán.
This understates China's tremendous cultural, geographic, and linguistic diversity - in particular the important cultural differences within the Han population.
=====
(Phân tích và phê bình của tôi) Dru ơi! Trước hết phải giải thích tại sao phai hiểu một cách kỳ cục, ngu xuẩn như vậy chứ. Tôi không nghỉ là người VN chúng ta suy nghỉ TQ khối người Hán thuần nhất. Tôi không tin là anh DTK hay anh Dzũng thông cảm Dru được chỗ này (với danh nghĩa là môt người VN) Chấm điểm: Dru đặt vấn đề không có lý luận như một học giả. Phần nầy điểm tối đa tạm đặt là 30 (nằm chung trong Phần Nhập Dề). Ở chỗ này cho Dru thêm -10 điểm (điểm âm) ======
(Dru viết tiếp trong Phần Nhập Dề)
Các sự kiện gần đây gợi ý rằng Trung Cộng có thể sẽ ngày càng không an toàn trong mối quan hệ dân tộc mà cả trong mục tiêu liên kết quốc gia. More importantly, recent events suggest that China may well be increasingly insecure regarding not only these nationalities, but also its own national integration.
========
(Phân tích và phê bình của tôi) Dru không lý luận hay giới thiệu cơ sở lý luận của mình mà chỉ gợi ý thôi. Giáo sư DH sao lại nói chuyên như mấy bà xồn xồn ngồi lê đôi mách vậy? Tại sao Dru không giải thích sự kiện? Tại sao không đưa ra những biện chứng đưa đến sự kiện. Dru nói chẳng khác loại nhà báo nói láo ăn tiền. Chấm điểm: cho Dru thêm -10 điểm (điểm âm)
=======
PHẦN THÂN BÀI
(Dru viết)
Từ thập niên 1980, tại Trung Cộng sự trỗi dậy của tính cách và văn hóa sắc tộc, đặc biệt là trong nhóm dân Quảng Đông và Khách Gia (Hakka) miền Nam vốn chính thức được xếp hạng là Hán. The unprecedented early departure of President Hu Jintao from the G8 meetings in Italy to attend to the ethnic problems in Xinjiang is an indication of the seriousness with which China regards this issue. (phần này không được dịch sang tiếng Việt) Across the country, China is seeing a resurgence of local ethnicity and culture, most notably among southerners such as the Cantonese and Hakka, who are now classified as Han.
=====
(Phân tích và phê bình của tôi) Dru ơi! Dru trốn Tân Cương, và Tây Tạng rồi. Dru ơi! Dru đánh trống lãng thuộc loại siêu! Chấm điểm: xin tặng Dru -10 điểm (điểm âm) phần mở đầu Thân Bài ======
BODY
(Dru viết)
Bức tranh nhiều màu
Chính thức mà nói, Trung Cộng gồm 56 dân tộc với nhóm chiếm đa số là Hán, và 55 nhóm còn lại. Điều tra dân số năm 2000 cho thấy số dân sắc tộc là khoảng 104 triệu, bằng 9% tổng số. Điều ngạc nhiên là ngày nay, việc công khai nguồn gốc thiểu số, ngay tại Bắc Kinh, lại trở nên phổ biến, ví dụ như với người Mãn. Theo thống kê, tính từ 1982 đến 1990, số dân Hán chỉ tăng 10%, nhưng các nhóm thiểu số 'bỗng tăng nhanh' từ 67 đến 91 triệu. Ví dụ người Mãn tăng từ 4,3 lên 9,8 triệu, còn người Gelao ở Quý Châu tăng 714% chỉ trong tám năm. Lý do không phải là sinh suất mà là sự chỉnh sửa trong hồ sơ: nhiều người nay tự nhận mình thuộc nhóm thiểu số nào đó chứ không phải là Hán nữa. Còn trong hôn nhân giữa hai nhóm sắc tộc cha mẹ có quyền chọn cho con hoặc người đến tuổi 18 tự nhận mình thuộc nhóm gì.
Về mặt chính thức, nhận là người thiểu số cũng có lợi về mặt ưu tiên giáo dục, và không phải tuân thủ chính sách một con. Người thiểu số cũng trả thuế ít hơn và được quyền học tiếng của mình. Họ cũng có quyền thờ cúng ma vốn bị cấm trong nhóm Hán. Nhóm người bị xếp hạng là Hán chiếm 91%, gồm dân từ Bắc Kinh ở phía Bắc cho đến Quảng Đông ở phía Nam, và gồm cả Khách Gia, Phúc Kiến, và các nhóm khác.
Các nhóm Hán này được cho là có cùng lịch sử, văn hóa và văn tự; sự khác biệt bị coi là nhỏ thôi, chỉ có trong phương ngữ, trang phục, ẩm thực và phong tục. Tôn Trung Sơn, nhà lãnh đạo của phong trào cộng hòa lật đổ nhà Thanh năm 1911 cổ vũ cho ý tưởng Năm Dân Tộc Trung Cộng: Hán, chiếm đa số, Mãn, Mông, Tạng và Hồi. Hồi là chữ chỉ người theo đạo Islam, gồm cả Uighur, Kazakh và người Hồi hột v.v.
========
(Phân tích và phê bình của tôi) Đọc đến đây tôi vẫn không thấy Dru nói gì về bất mản chính trị của các dân tộc thiểu số hay dân không phải Hán tộc đối với chính quyền TQ gì cả. Cũng không thấy Dru phê phán TQ gì cả. Nội dung phần nầy phản ảnh các chuyên môn của Dru. Nội dung không hề kích bác TQ hay khích động người đọc tham gia các hoạt động chống lại chính quyền TQ. Về cái tựa của đoạn này "Bức Tranh Nhiều Màu" (Mosaic Picture?) ... viết đến đây thì tôi tra tìm bản tiếng Anh của Dru, lúc đó tôi phát hiện là bản Việt được btv Việt linh động chế biến theo ý riêng ... cái tựa "Bức Tranh Nhiều Màu" cúng do btv Việt sáng tác ra. Nhưng mà thôi, tôi không thể bình lại bản tiếng Anh được vì đã viết gần hết rồi. BBC và Ban Việt Ngữ phải chịu trách nhiệm về việc biên tập của Ban thôi.
Theo thiển ý, xã hội Mỷ mới là Bức Tranh Mosaic, cứ xem các hợp đồng của công ty Mỷ thì trong phần đầu lúc nào cũng phân trần là hành văn và nội dung Hợp đồng này sẻ được giải thích theo Luật của Tiểu Bang X, Y, Z ... Đế Quốc La Mã cũng chỉ có một Luật của La Mã thôi, TQ cũng chỉ có một luật và nhân dân TQ phải hiểu giống nhau ... Tiên bộ kiểu Mỷ thì chỉ có một mình Mỷ thôi (xin lỗi hơi đi lạc ngoài đề một tí). Không hiểu btv ban Việt ngữ (BVN) của BBC muốn khen hay muốn chê vậy? (BVN BBC muốn có một bức tranh một màu hả?)
Chấm điểm: cho Dru 50 điểm về những thông tin không liên quan gì đến Tây Tạng hay Tân Cương gì cả. ========
(Dru viết tiếp trong phần triển khai Thân Bài)
Bản thân Tôn Dật Tiên là người Quảng Đông, được học hành ở Hawaii, Hoa Kỳ nhưng muốn thống nhất tất cả người Hán cùng các nhóm không phải Mãn châu như Mông Cổ, Tây Tạng và Hồi để chống lại nhà Thanh của tộc Mãn và đuổi ngoại bang. Mục tiêu của Tôn Trung Sơn nhằm xây dựng một nước Trung Hoa đa dân tộc, đa văn hóa cũng được những người Cộng sản ủng hộ với mục tiêu thống nhất bờ cõi.
Qua nhiều thế kỷ, TC chỉ thống nhất nhờ nền chính trị tập quyền vào tay trung ương dù có những giai đoạn bị tan rã xen kẽ với thời tập trung và khác biệt văn hóa và ngôn ngữ có thể tệ hại hơn một khi TC bị suy yếu vì chia rẽ nội bộ.
======
(Phân tích và phê bình của tôi) Phần này chí thấy nói chung chung, những cái mà chúng ta đã biết. Không thấy Dru phê phán TQ gì cả. Ngược lại có phần khen TQ. ======
(Dru viết tiếp trong phần triển khai Thân Bài)
Chính sách công nhận quyền ưu tiên của thiểu số không chỉ giúp đảng Cộng sản thực hiện mục tiêu lâu dài là tạo là một dân tộc Trung Hoa trên nền tảng củng cố sự công nhận Hán là nhóm đa số thống nhất. Nhấn mạnh sự khác biệt giữa Hán và các dân tộc khác còn nhằm giảm bới sự khác biệt trong nội bộ dân Hán.
======
(Phân tích và phê bình của tôi) Ở đây lại thấy Dru khen chính sách mở rộng khoan hồng của TQ, chẳng thấy phê phán chính sách TQ là hà khắc gì cả. ======
(Dru viết tiếp trong phần triển khai Thân Bài)
Khác biệt rõ nét
Đảng Cộng sản còn đem khái niệm đoàn kết, thống nhất Hán vào ý thức hệ Marxist về sự tiến bộ, với Hán đi tiên phong về phát triển và văn minh. Các nhóm thiểu số càng "lạc hậu", "sơ khai", thì người Hán, được coi là càng "tiến bộ", "văn minh", và như thế nhu cầu tạo ra một bản sắc chung, thống nhất càng lớn. Những thiểu số không ủng hộ cho chính sách phát triển bị coi là "lạc hậu" và phản lại "hiện đại", vừa tự dậm chân tại chỗ vừa kéo cả nước tụt lại.
=====
(Phân tích và phê bình của tôi) Đến đây cũng chưa thấy Dru phê phán chinh sach cua TQ gi ca. Dru không rõ ràng trong việc phê bình chính sách của TQ. Đoạn này không biết là Dru muốn chê hay muốn khen TQ. Chắc là Dru cảnh giác, sợ bị TQ đì không cho đi tham quang TQ nữa hay chăng? Tôi có cảm tướng là Dru thuộc loại nhát gan. =====
(Dru viết tiếp)
Nhưng ngay trong nhóm Hán cứ tưởng là thuần nhất thì cũng có tám phương ngữ: Bắc Kinh, Ngô, Việt, Tương (Hồ Nam), Khách Gia, Cống (Giang Tây), Mân Bắc và Mân Nam (chừng 40 triệu người dùng ở Triết Giang, Phúc Kiến, Đài Loan, Hải Nam). Họ nói không hiểu nhau, và ngay trong các nhóm nhỏ đó sự khác biệt văn hóa và ngôn ngữ là rất rõ nét. Ví dụ trong nhóm Quảng (Việt) thì người ở Quảng Châu không thể hiểu được dân Thái Sơn, hay người nói phương ngữ Mân Nam nói thì dân Quan Châu, Thường Châu và Hạ Môn không hiểu.
Chuyên gia ngôn ngữ Trung Cộng Y. R. Chao chỉ ra rằng sự khác biệt giữa tiếng Phổ thông (Bắc Kinh -Mandarin) với Quảng Đông tương đương với khoảng cách giữa tiếng Hà Lan với tiếng Anh, hay giữa tiếng Ý và tiếng Pháp.
=====
(Phân tích và phê bình của tôi) Giống như trên, đến đây chúng ta vẫn không thấy được Dru muốn chê hay khen TQ. Không thay Dru nói là dân tộc thiểu số nào đó bị ức hiếp gì cả. Không thấy Dru dám sử dụng nhưng từ như là "bất bình đẵng". Chỉ thấy Dru nói đến sự dị biệt về văn hoá về ngôn ngữ thôi. Có lẽ Dru bị bịnh nghề nghiệp, quên trọng tâm của cuộc phỏng vấn, nên Dru huyên thuyên kể chuyện về màu sắc phong phú, đa dạng của xã hội TQ. Và chuyện dan Hán không thuần nhất thì chúng ta đã biết từ xưa, chã có gì là mới mẻ cả. Cá nhân tôi, trong diển đàn exryu-ww và exryu-ww-forum tôi cũng nhiều lần đề cập đến chuyện dân Trung Hoa chính cống chỉ là dân Trung Nguyên (dân ở đồng bằng lưỡng hà) =====
(Dru viết)
Tiếng Bắc Kinh được dùng làm ngôn ngữ quốc gia, được dạy trong trường nhưng ít dùng ở ngoài trong cuộc sống hàng ngày. Chính sách thiểu số của TC gồm sự công nhận chính thức, tự trị hạn chế và các nỗ lực không công bố nhằm kiểm soát họ. Vì dù chỉ chiếm 9% dân số, các nhóm thiểu số sống ở vùng giàu tài nguyên bao khắp 60% đất đai cả nước. Họ cũng chiếm 90% số dân nông thôn hoặc thành phố, thị trấn biên giới từ Tân Cương, Tây Tạng, Nội Mông đến Vân Nam.
Thật vậy, có thể nói là người dân tộc hóa ra lại là mốt ở TC ngày nay. Nào là lẩu cay Mông Cổ, mì Hồi giáo, quán thịt nướng Triều Tiên v,v, có ở mọi đô thị, trong lúc đồ trang sức, motif nghệ thuật và sắc thái văn hóa của thiểu số trang trí từ hình thể đến nhà riêng của người TC.
======
(Phân tích và phê bình của tôi) Ở đây Dru lại vô tình khen chính sách khoan hồng của TQ. Dru muốn lấy điểm vơi TQ để không bị TQ ghét bỏ? ======
(Dru viết)
Sự gia tăng của "văn hóa sắc tộc" ngày nay phản ánh chiều ngược lại của các phong trào đoàn kết cưỡng bức như chống phái Hữu cuối thập niên 1950, Cách mạng Văn Hóa ở thập niên 1960 và chính sách "thanh tẩy tinh thần" cuối thậpniên 1980, và tương phản với chính các vụ bạo động sắc tộc phía Tây TC hiện nay.
======
(Phân tích và phê bình của tôi) Ở đây cũng không thấy Dru phê phán chính sách của TQ gi cả. Cũng chẳng thấy Dru giải thích tại sao có những hiện tượng như vậy. Lại có cảm tưỡng vì TQ khoan hồng cho các khu tự trị hoạt động văn hoá, nên mới đưa đến hiện tượng chống chính quyền (nói ngược lại là Dru chỉ trích tại sao TQ không chịu kiểm soát về vấn đề phát triển văn hoá?). Thấy Dru có vẽ xa lánh không dám đến gần Tân Cương hay Urumqi gì cả.
=====
(Dru viết)
Trong khi sự tách ra của một nhóm thiểu số tự nó sẽ không là một đe dọa nghiêm trọng cho một nước Trung Cộng mạnh, thì một khi nước này yếu đi vì chia rẽ nội bộ, kinh tế xuống dốc, lạm phát cao, tăng trưởng không đều hoặc tranh giành quyền lực kế vị thì quốc gia lại sẽ dễ bị chia cắt theo các tuyến văn hóa và ngôn ngữ.
=====
(Phân tích và phê bình của tôi) Ở đây Dru cũng không đưa kết luận hay kết tội TQ gì cả. Dru chỉ nói khi TQ yếu thì sẻ có vấn đề (cái này thì ai cũng biết, Dru chẳng đưa cái gì mới lạ, thâm thúy cả, chán chết thôi!) =====
(Dru viết)
Nhưng cũng vì thế, mối đe dọa với TC có nhiều khả năng đến từ bạo loạn dân sự hoặc mang tính sắc tộc ngay trong nội bộ nhóm Hán. Chúng
ta nên nhớ rằng chính những người Nam Trung Cộng có học và hướng ngoại đã đóng vai trò làm sụp đổ các triều đại Trung Cộng.
=====
(Phân tích và phê bình của tôi) Cái này cũng chẳng có gì là mới mẻ cả. Theo cá nhân tôi thì Quảng Đông, Quảng Tây, Vân Nam đều là bà con, họ hàng, anh em của VN. Dru ơi! Chán quá! =====
(Dru viết)
Các sắc dân miền Nam từ trước tới nay luôn duy trì ý thức họ là người Đường, lấy tinh thần là con cháu hoặc thần dân của triều Đường, chứ không phải triều Hán ở phía Bắc. (Đài truyền hình lớn chống Bắc Kinh ở hải ngoại có tên là Tân Đường Nhân-người dịch)
Cuộc khởi nghĩa Thái Bình Thiên quốc suýt nữa lật đổ nhà Thanh cũng có nguồn gốc từ tỉnh Quảng Tây (nay là khu tự trị người Choang) với sự ủng hộ ban đầu trong số sắc dân Dao và Khách Gia.
=====
(Phân tích và phê bình của tôi) chẳng có gì mới mẽ. =====
PHẦN KẾT
(Dru viết)
Trong thập niên tới có thể chứng kiến sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân tộc Đường nhân ở Nam TC, đối nghịch với chủ nghĩa dân tộc Hán ở phía Bắc, nhất là khi sự giàu có của phía Nam làm lu mờ phía Bắc.
=====
(Phân tích và phê bình của tôi) Chẳng có gì mới mẻ. Dru cũng chỉ tưỡng tượng như chúng ta. Và Dru không hề đá động gì đến Tân Cương hay Tây Tạng. Hai thằng này Dru chẳng coi ra gì ... Như vậy là Dru có những nhận thức giống như tôi. =====
(Note cua BBC)
Dru Gladney là chuyên gia về Trung Cộng và chủ tịch viện Pacific Basin Institute tại trường Pomona College, California.
KẾT LUẬN của tôi:
Nói tóm lại bài viết của Dru không có chỗ nào đáng khen, nếu có thì xin phục Dru cái tài Cải Lão Hoàn Đồng, từ một GSDH Dru biến thành em bé 10 tuổi đang học tiểu học.
Thân
Uy
Tái Bút:
Mail trước tôi cố tình đưa ra nhứng học giả như Bernanke, Larry Summer, Carl Thayler v.v... Là học giả nhưng các vị này dám nói dám làm, tôi thấy thật đang khâm phục, chớ đâu có nhát như Dru đâu. Tôi không dám mượn lời Mao để chê Dru, nhưng trong bụng thì cũng muốn lắm lắm. Do đó, thấy Dru quá nhát, nên tôi thay thế Dru để nói những điều mà Dru muốn nói mà không dám bằng cái tựa mà tôi sửa lại đó (ở trên). Về Tây Tạng hay Tân Cương tôi cũng có một vài ý kiến. Các sắc dân nầy cũng có những thời đại huy hoàng, nhưng tại sao lại suy thoái như vậy, chắc là có những lý do. Lý do đó tạo ra sự không đoàn kết, một sự thất vọng với chế độ (như là kiêu quan, kiêu tăng, không công bằng, mất lòng dân), và người tài đã bỏ nước ra đi. Nếu Việt Nam cũng có những chính sách như các dân này thì VN đã bước theo chân họ để làm nô lệ cho Tàu rồi. Tôi không dám nói là Viêt nam không suy thoái (vì có nhiều bạn sẽ không đồng ý, vì VN để thất thoát nhiều nhân tài, chỉ còn lại đám bất tài làm mà giỏi tài ăn?), nhưng Việt Nam chưa suy thoái, nên tôi không muốn ai so sanh dân tộc Việt với một dân tộc đã suy thoái, đã làm mất lòng dân.
From: Dan Khuongtu To: exExryu-ww-Forum@yahoogroups.com; exryu-ww forum Cc: exryu-ww forum Sent: Friday, July 17, 2009 12:50:15 AM Subject: Re: [Exryu-ww-Forum] Vết đứt gãy Trung Cộng
| |||||||||||
China's threats will most likely come from 
>
To: exryu-ww forum
Sent: Monday, July 13, 2009 11:29:25 PM
Subject: [Exryu-ww-Forum] Vết đứt gãy Trung Cộng
Vết đứt gãy Trung Cộng
Các vụ bạo động tại Urumqi và Lhasa phá vỡ huyền thoại về một nước Trung Cộng đơn khối và cho thấy mối đe dọa chia cắt chạy ngay dưới bề mặt 'xã hội hài hòa' mà chính quyền nêu ra, như nhận định của giáo sư Dru Gladney.
Người ngoại quốc và cả chính dân Trung Cộng thường theo thói quen vẽ ra một quốc dân Trung Cộng như khối người Hán thuần nhất, cộng với các nhóm dân tộc thiểu số kỳ lạ điểm xuyết vào bức tranh và sống dọc các đường biên địa.
Nhưng cách hiểu này che dấu sự đa dạng rất lớn về văn hóa, địa lý và ngôn ngữ, đặc biệt là chính sự khác biệt văn hóa ngay trong nhóm Hán.
Các sự kiện gần đây gợi ý rằng Trung Cộng có thể sẽ ngày càng không an toàn trong mối quan hệ dân tộc mà cả trong mục tiêu liên kết quốc gia.
Từ thập niên 1980, tại Trung Cộng sự trỗi dậy của tính cách và văn hóa sắc tộc, đặc biệt là trong nhóm dân Quảng Đông và Khách Gia (Hakka) miền Nam vốn chính thức được xếp hạng là Hán.
Bức tranh nhiều màu
Chính thức mà nói, Trung Cộng gồm 56 dân tộc với nhóm chiếm đa số là Hán, và 55 nhóm còn lại.
Điều tra dân số năm 2000 cho thấy số dân sắc tộc là khoảng 104 triệu, bằng 9% tổng số. Điều ngạc nhiên là ngày nay, việc công khai nguồn gốc thiểu số, ngay tại Bắc Kinh, lại trở nên phổ biến, ví dụ như với người Mãn.
Theo thống kê, tính từ 1982 đến 1990, số dân Hán chỉ tăng 10%, nhưng các nhóm thiểu số 'bỗng tăng nhanh' từ 67 đến 91 triệu. Ví dụ người Mãn tăng từ 4,3 lên 9,8 triệu, còn người Gelao ở Quý Châu tăng 714% chỉ trong tám năm.
Lý do không phải là sinh suất mà là sự chỉnh sửa trong hồ sơ: nhiều người nay tự nhận mình thuộc nhóm thiểu số nào đó chứ không phải là Hán nữa.
Còn trong hôn nhân giữa hai nhóm sắc tộc cha mẹ có quyền chọn cho con hoặc người đến tuổi 18 tự nhận mình thuộc nhóm gì.
Về mặt chính thức, nhận là người thiểu số cũng có lợi về mặt ưu tiên giáo dục, và không phải tuân thủ chính sách một con. Người thiểu số cũng trả thuế ít hơn và được quyền học tiếng của mình. Họ cũng có quyền thờ cúng ma vốn bị cấm trong nhóm Hán.
Nhóm người bị xếp hạng là Hán chiếm 91%, gồm dân từ Bắc Kinh ở phía Bắc cho đến Quảng Đông ở phía Nam, và gồm cả Khách Gia, Phúc Kiến, và các nhóm khác.
Các nhóm Hán này được cho là có cùng lịch sử, văn hóa và văn tự; sự khác biệt bị coi là nhỏ thôi, chỉ có trong phương ngữ, trang phục, ẩm thực và phong tục. Tôn Trung Sơn, nhà lãnh đạo của phong trào cộng hòa lật đổ nhà Thanh năm 1911 cổ vũ cho ý tưởng Năm Dân Tộc Trung Cộng: Hán, chiếm đa số, Mãn, Mông, Tạng và Hồi. Hồi là chữ chỉ người theo đạo Islam, gồm cả Uighur, Kazakh và người Hồi hột v.v.
Người Hán chiếm 91% dân số
Bản thân Tôn Dật Tiên là người Quảng Đông, được học hành ở Hawaii, Hoa Kỳ nhưng muốn thống nhất tất cả người Hán cùng các nhóm không phải Mãn châu như Mông Cổ, Tây Tạng và Hồi để chống lại nhà Thanh của tộc Mãn và đuổi ngoại bang.
Mục tiêu của Tôn Trung Sơn nhằm xây dựng một nước Trung Hoa đa dân tộc, đa văn hóa cũng được những người Cộng sản ủng hộ với mục tiêu thống nhất bờ cõi.
Qua nhiều thế kỷ, TC chỉ thống nhất nhờ nền chính trị tập quyền vào tay trung ương dù có những giai đoạn bị tan rã xen kẽ với thời tập trung và khác biệt văn hóa và ngôn ngữ có thể tệ hại hơn một khi TC bị suy yếu vì chia rẽ nội bộ.
Chính sách công nhận quyền ưu tiên của thiểu số không chỉ giúp đảng Cộng sản thực hiện mục tiêu lâu dài là tạo là một dân tộc Trung Hoa trên nền tảng củng cố sự công nhận Hán là nhóm đa số thống nhất. Nhấn mạnh sự khác biệt giữa Hán và các dân tộc khác còn nhằm giảm bới sự khác biệt trong nội bộ dân Hán.
Khác biệt rõ nét
Đảng Cộng sản còn đem khái niệm đoàn kết, thống nhất Hán vào ý thức hệ Marxist về sự tiến bộ, với Hán đi tiên phong về phát triển và văn minh.
Các nhóm thiểu số càng "lạc hậu", "sơ khai", thì người Hán, được coi là càng "tiến bộ", "văn minh", và như thế nhu cầu tạo ra một bản sắc chung, thống nhất càng lớn. Những thiểu số không ủng hộ cho chính sách phát triển bị coi là "lạc hậu" và phản lại "hiện đại", vừa tự dậm chân tại chỗ vừa kéo cả nước tụt lại.
Nhưng ngay trong nhóm Hán cứ tưởng là thuần nhất thì cũng có tám phương ngữ: Bắc Kinh, Ngô, Việt, Tương (Hồ Nam), Khách Gia, Cống (Giang Tây), Mân Bắc và Mân Nam (chừng 40 triệu người dùng ở Triết Giang, Phúc Kiến, Đài Loan, Hải Nam). Họ nói không hiểu nhau, và ngay trong các nhóm nhỏ đó sự khác biệt văn hóa và ngôn ngữ là rất rõ nét.
Ví dụ trong nhóm Quảng (Việt) thì người ở Quảng Châu không thể hiểu được dân Thái Sơn, hay người nói phương ngữ Mân Nam nói thì dân Quan Châu, Thường Châu và Hạ Môn không hiểu.
Chuyên gia ngôn ngữ Trung Cộng Y. R. Chao chỉ ra rằng sự khác biệt giữa tiếng Phổ thông (Bắc Kinh -Mandarin) với Quảng Đông tương đương với khoảng cách giữa tiếng Hà Lan với tiếng Anh, hay giữa tiếng Ý và tiếng Pháp.
Tiếng Bắc Kinh được dùng làm ngôn ngữ quốc gia, được dạy trong trường nhưng ít dùng ở ngoài trong cuộc sống hàng ngày.
Chính sách thiểu số của TC gồm sự công nhận chính thức, tự trị hạn chế và các nỗ lực không công bố nhằm kiểm soát họ. Vì dù chỉ chiếm 9% dân số, các nhóm thiểu số sống ở vùng giàu tài nguyên bao khắp 60% đất đai cả nước. Họ cũng chiếm 90% số dân nông thôn hoặc thành phố, thị trấn biên giới từ Tân Cương, Tây Tạng, Nội Mông đến Vân Nam.
Thật vậy, có thể nói là người dân tộc hóa ra lại là mốt ở TC ngày nay. Nào là lẩu cay Mông Cổ, mì Hồi giáo, quán thịt nướng Triều Tiên v,v, có ở mọi đô thị, trong lúc đồ trang sức, motif nghệ thuật và sắc thái văn hóa của thiểu số trang trí từ hình thể đến nhà riêng của người TC.
Sự gia tăng của "văn hóa sắc tộc" ngày nay phản ánh chiều ngược lại của các phong trào đoàn kết cưỡng bức như chống phái Hữu cuối thập niên 1950, Cách mạng Văn Hóa ở thập niên 1960 và chính sách "thanh tẩy tinh thần" cuối thậpniên 1980, và tương phản với chính các vụ bạo động sắc tộc phía Tây TC hiện nay.
Trong khi sự tách ra của một nhóm thiểu số tự nó sẽ không là một đe dọa nghiêm trọng cho một nước Trung Cộng mạnh, thì một khi nước này yếu đi vì chia rẽ nội bộ, kinh tế xuống dốc, lạm phát cao, tăng trưởng không đều hoặc tranh giành quyền lực kế vị thì quốc gia lại sẽ dễ bị chia cắt theo các tuyến văn hóa và ngôn ngữ.
Nhưng cũng vì thế, mối đe dọa với TC có nhiều khả năng đến từ bạo loạn dân sự hoặc mang tính sắc tộc ngay trong nội bộ nhóm Hán. Chúng ta nên nhớ rằng chính những người Nam Trung Cộng có học và hướng ngoại đã đóng vai trò làm sụp đổ các triều đại Trung Cộng.
Các sắc dân miền Nam từ trước tới nay luôn duy trì ý thức họ là người Đường, lấy tinh thần là con cháu hoặc thần dân của triều Đường, chứ không phải triều Hán ở phía Bắc. (Đài truyền hình lớn chống Bắc Kinh ở hải ngoại có tên là Tân Đường Nhân-người dịch)
Cuộc khởi nghĩa Thái Bình Thiên quốc suýt nữa lật đổ nhà Thanh cũng có nguồn gốc từ tỉnh Quảng Tây (nay là khu tự trị người Choang) với sự ủng hộ ban đầu trong số sắc dân Dao và Khách Gia.
Trong thập niên tới có thể chứng kiến sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân tộc Đường nhân ở Nam TC, đối nghịch với chủ nghĩa dân tộc Hán ở phía Bắc, nhất là khi sự giàu có của phía Nam làm lu mờ phía Bắc.
Dru Gladney là chuyên gia về Trung Cộng và chủ tịch viện Pacific Basin Institute tại trường Pomona College, California.
|
No comments:
Post a Comment