Tác giả: KHẮC GIANG
Người dân Noong Thăng coi buôn hàng trắng cũng bình thường như đi mua bán con gà, bó củi ngoài chợ; hút hít ma túy cũng chỉ như uống chén rượu ngày Tết.
Nếu coi vùng thung lũng Than Uyên, Lai Châu là một cái cốc khổng lồ, thì bản Noọng Thăng tựa như một cái quai cầm bằng sứ xù xì quay ngược vào phía trong. Nằm một mình cheo leo trên một triền dốc trắng bệch vì đá và bụi, Noong Thăng đầu tựa vào núi cao, chân đạp vào một khoảng đất ruộng khô cằn chạy thẳng ra quốc lộ 32.
Đây là bản của người Mông, và thực sự cũng chỉ có người Mông vốn quen sống ở núi cao mới cư ngụ được ở vị trí hiểm địa đó.
Noong Thăng được gọi là "bản trắng", nhưng đó không phải là màu trắng mới tinh của những mái nhà pơ-rô người Thái mới chuyển ra tái định cư, hay là màu của bụi bặm phủ dày từng tầng trên các khóm lá ven đường, mà là màu trắng chết chóc của ma túy.
Địa hình hiểm trở khiến cho bản trở thành một tụ điểm lý tưởng cho hàng trăm con nghiện của cả vùng Than Uyên, từ thị trấn cho đến bãi vàng Pác Ta ở gần đó kéo về.
Nhìn những mái nhà lưa thưa của cái bản chỉ có chừng 70 hộ dân này, ít ai ngờ rằng đây là điểm nóng về tội phạm ma túy của toàn tỉnh Lai Châu. Trong 68 vụ án về ma túy ở Than Uyên năm vừa rồi, có tới hơn 50 vụ liên quan đến địa bàn bản Noong Thăng.
Bản trắng đàn ông
Cảm giác đầu tiên của tôi khi đặt chân vào mảng đất này là cái lạnh. Nó không đến từ cái gió rét của miền sơn cước cuối năm, mà là từ sự vắng bóng con người. Từ đầu bản, chỉ có vài bóng trẻ con nghịch đất cát ven vệ đường.
Đi vào sâu hơn một chút nữa chỉ là thêm những căn nhà trống hơ hoác và một vài chú lợn ỉ đang đủng đỉnh đi dạo. Thi thoảng lắm mới gặp những phụ nữ địu con đứng nép ven bờ rào, nhìn người lạ đi vào bản với ánh mặt ngờ hoặc.
 |
| 'Đàn ông' còn lại ở Noong Thăng, Ảnh Khắc Giang |
Một anh cán bộ xã Phúc Than cho biết, ở bản này hầu như không có hộ nào là không có người bị bắt vì buôn bán, tàng trữ, và sử dụng trái phép chất ma túy. Màu trắng của heroin đã khiến Noong Thăng trở thành một "bản trắng" đáng buồn khác: "trắng" đàn ông. Thanh niên trai trẻ ở đây, người thì đi tù, kẻ thì phải vào trại cai nghiện vì ma túy, để lại bản lơ xơ những nóc nhà chỉ có đàn bà, trẻ con, và người già. Nhiều hộ có hẳn 2-3 thành viên trong gia đình đang cùng nhau...ở tù.
Hết đàn ông con trai thì đến lượt đàn bà, con gái đi buôn ma túy. Anh Cầm Văn Tuấn, đội cảnh sát ma túy CA Than Uyên kể lại chuyện một cô người Mông ở Noong Thăng hiện đang phải gánh đến ba bản án ma túy chồng chéo trên lưng.
Cô này bị kết án 10 năm tù vì buôn bán ma túy ở Than Uyên, rồi được hoãn thi hành án do nuôi con nhỏ. Án mới tuyên chưa lâu thì cô chuyển sang Mường Lay (Sơn La) để...buôn tiếp, và bị bắt, tiếp tục được hoãn án do con còn dưới 10 tháng tuổi. Quay về bản, dăm bữa nửa tháng cô này lại ngựa quen đường cũ và lại bị bắt. Tổng hợp án lớn án bé thì bây giờ đã đến gần 30 năm tù.
"Khi cần, đến cả trẻ em, người già cũng bị lôi kéo vào phục vụ cho các đường dây mua bán hàng trắng. Xử lý những đối tượng như thế này là hết sức khó khăn, vì chưa có chế tài phù hợp. Cứ như bây giờ, bắt xong được vài hôm thì lại thả, rồi mọi việc đâu lại hoàn đấy", ông Lê Văn Dũng, trưởng công an xã Phúc Than phàn nàn.
Qua đó mới thấy, nạn ma túy ở đây cứ tầng tầng lớp lớp các vòng xoáy buồn như vậy, không biết bao giờ mới có hồi kết. Một anh công an xã nói đùa rằng có khi phải bắt cả bản thì mới mong đuổi được con ma trắng ở khắp Noong Thăng này.
Bán ma túy như bán mớ rau, hút hít như... uống rượu ngày Tết
Giải quyết vấn nạn ma túy và giúp cho người Mông ở Noong Thăng thoát nghèo là một câu hỏi không biết bao giờ mới được giải đáp.
Vấn đề lớn nhất thuộc về chính cách suy nghĩ của dân bản. Họ vẫn cho rằng buôn hàng trắng cũng bình thường như đi mua bán con gà, bó củi ngoài chợ, hút hít ma túy cũng chỉ như uống chén rượu ngày Tết. Người nghiện trong bản rất nhiều, và chủ yếu các đường dây buôn bán ma túy ở đây là để phục vụ cho chính họ.
Thế nên đi vào bản không ai dám rời khỏi đường mòn vì sợ dẫm phải kim tiêm. Ven các bờ rào, bụi tre, bãi cỏ, đâu cũng có dấu tích của "cái chết trắng".
Công tác vận động, tuyên truyền cho người dân về tác hại của việc sử dụng, buôn bán ma túy thì đều đã được thực hiện, nhưng kết quả thì không được bao nhiêu. "Thậm chí đến cả trưởng bản và phó bản cũng nằm trong danh sách các đối tượng cần phải theo dõi, thì nói thực là tuyên truyền đến mấy cũng không có hiệu quả," một điều tra viên của CA ma túy huyện Than Uyên cho biết.
"Làng du kích"
Noong Thăng được tổ chức chẳng khác nào làng Xô Man đánh Pháp. Đáng buồn là thay vì để đánh giặc như ngôi làng của anh hùng Núp, bản lại được tổ chức để đối phó với...cảnh sát chống ma túy.
Lớp bảo vệ từ xa sẽ là những người làm đồng, hoặc có việc ở gần đường quốc lộ, dùng điện thoại di động để "báo cáo nhanh" về cho các con nghiện, kẻ mua bán ma túy ở bản khi có lực lượng chức năng tới kiểm tra.
Lớp này bị lọt, thì đội ngũ "trinh sát" hùng hậu gồm toàn trẻ em ở bản, sẽ cảnh báo ngay khi có người lạ đi vào. Chính vì vậy, bắt được đối tượng phạm tội ở đây không hề đơn giản. Nhiều sự việc công an chưa kịp lên đến nơi thì kẻ mua người bán đã chạy tút lên núi để trốn.
Hình ảnh xót xa nhất đọng lại trong tôi trước khi rời khỏi Noong Thăng là một em bé Mông chừng bốn tuổi, trên người chỉ có đúng một chiếc áo cộc mong manh trong cái rét tháng chạp căm căm, tròn mắt dõi theo những người xa lạ. Không biết ma túy siêu lợi nhuận ở đâu, nhưng ở đây, nó đã cướp đi cơm ăn áo mặc của chính những đứa trẻ vô tội như em bé này.
Kỳ sau: "Tao mua ma túy về cho con bò hút, nó bị ho!"
No comments:
Post a Comment