Giáp Văn
Lại kể, sau khi nhận biểu nhà mõ đưa lên, Vệ Vương cùng Tể tướng mất ăn mất ngủ. Làm Vương làm Tướng, chữ tín phải đội lên đầu. Đã nhận lời với người Tề, lại ký kết hiệp ước liên minh tương hỗ, thì làm sao thoái thác được đây. Ngộ nhỡ sau này có biến, thì ai trông ai giúp.
Có kẻ đa mưu túc trí, tên gọi Tôn Dưa, mới hiến kế rằng:
-Để xảy ra cơ sự này, tội đầu là tội cái thư của tay võ tướng. Sau đấy là bọn mõ làng tiếp tay phổ biến lung tung. Nay thu hồi cấm tiệt, bịt mồm bịt miệng, thì triều đình làm gì nghĩ, dân tình ai biết đấy là đâu.
Triều đình nước Vệ cho rằng chí lý, nên soạn chiếu ban ra: “Từ nay trở đi, những gì là chưởng tru lớn của đình triều, thì cấm bàn cấm đưa tin cấm trình lên Vụ quốc. Quần thần nước Vệ toàn những tay anh kiệt trị giá triệu đô, sẽ lo hết tính hết lên kế hoạch hết, dân chúng không phải nhọc lòng. Ai vi phạm sẽ xử theo luật đình triều nước Vệ”.
Dân Vệ thấy vậy sợ xanh mắt. Những tay có chút máu mặt thì thậm thụt bàn tán với nhau. Bàn rằng:
-Khai mỏ lần này là cầm chắc cái lỗ trong tay. Nhớ lại mươi năm về trước, phủ phủ vay tiền mua lò kéo mật của nước Tề, chưa được nửa năm thì vứt không bỏ đấy, mới thấy dân lỗ thì mặc kệ dân, chứ nhà quan đâu cần biết tới...
Có kẻ thạo tin lại nói thêm vào:
-Luật bất thành văn, mỗi khi mua sắm bằng tiền công khố, mười phần trăm bỏ túi nhà quan. Nên dân lỗ thì có thể, chứ nhà quan có lỗ bao giờ. Cùng lắm, lại bắt dân đóng thuế...
Có kẻ suy nghĩ sâu xa hơn chuyện đồng tiền nén bạc, than rằng:
-Nay nước Tề mang người mang của sang đây, lại lưu trú tại vùng hiểm yếu. Người Vệ ta duy cảm duy tình, thật thà như đếm, ngộ nhỡ có biến, thì làm sao đấu được với người Tề mưu mô xảo quyệt, nghìn năm phá quách đánh thành...
Có kẻ đi xa mở mang hiểu biết, cũng góp chuyện bàn thêm:
-Xưa nay người Tề đi đến đâu là văn hóa Tề đi theo đến đó. Sở dĩ cái nước Ít-xờ-ren nghìn năm phiêu bạt mà không bị diệt là nhờ giữ được văn hóa. Nay triều đình tiếp tay cho Tề quốc tàn sát văn minh thì nước Vệ ta sắp nguy rồi...
Kẻ thông thạo sử sách cũng thầm thì góp chuyện:
-Nước Tề ngày càng phình to, nay người Tề lại nói rằng bản đồ nước Tề hình con gà trống, mà nước Vệ ta là cái chân của nó...
Rồi lại có kẻ trầm ngâm, ra chiều hồi tưởng chuyện xưa:
-Nhớ ngày nào Đào Vương sang Vệ quốc, tiếng là sang chơi mà thực chất vi hành. Nhà cao cửa rộng không ở, nước nóng khách sạn không tắm, giữa hôm trời lạnh, lại giở trò xuống Đông Hải tắm chơi. Xem thế đủ biết, ý tứ rằng đây ao ta thì ta tắm...
Lại có kẻ thông thuộc sử sách bên Tây thuận miệng đế thêm:
-Bóc đất khai mỏ chẳng qua là kế ngựa gỗ thành Troy. Việc này đến trẻ con cũng biết. Triều đình Vệ quốc toàn tay anh kiệt trị giá triệu đô, sao lại không nhìn ra cơ chứ...
Cũng có kẻ giật mình nghĩ đến chuyện Trọng Thủy Mị Châu, mất nước hại thân chẳng qua cũng vì tin người Tề quốc...
Trong nhà ngoài ngõ, nam phụ lão ấu, lại đứng ngồi không yên, bàn tán xôn xao.
Nói chung, từ ngày có công chiếu ban ra, nước Vệ nhân tâm phân tán, nhân tình thảng thốt. Chuyện nước Vệ còn hay mất, chuyện bóc đất khai mỏ hậu quả ra sao, nguy hại thế nào... phải nói là rối như canh hẹ.
Các vị bô lão cùng các sĩ phu nước Vệ lại đồng tâm soạn biểu dâng lên lần nữa. Nhưng trước sau như một, triều đình nước Vệ vẫn chỉ một câu như đinh đóng cột: Khai mỏ nguyên cao là chưởng tru lớn của đình triều. Bán cầm!
Đến lần dâng biểu thứ ba, triều đình hết kiên nhẫn, nên mới tính kế mạnh tay. Kẻ đa mưu túc kế hôm trước lại được dịp tâu rằng:
-Trên đời có những cái sợ mà ai ai cũng sợ. Đám bô lão sĩ phu này xem ra chưa biết sợ là gì. Nên trước hết phải làm cho họ sợ!
Rồi sau lại có kẻ tâu thêm:
-Bách tính bàn tán xôn xao là do xưa nay ta giấu. Nay cần làm cho họ rõ. Còn rõ thế nào, thần đã có chủ trương.
Quần thần bàn tính hồi lâu, cuối cùng cũng tìm ra bài đối phó:
Đầu tiên là cho tay họ Chí tên Phèo ra chửi đổng vài câu. Nói rằng các bô lão chẳng qua chỉ là phường trẻ con bịa đặt dễ kích động. Còn chí sĩ trong ngoài nước Vệ cũng chỉ là đám hóng hớt nói leo thiếu cơ sở. Bọn đi theo cũng chỉ là phường vô trách nhiệm tát nước theo mưa. Sau đấy lại cho bộ Công ra họp báo giải trình, đại ý nói rằng những điều tay Chí kia nói đều hoàn toàn chính xác. Không tin thì xem đây. Nói rồi chìa thông cáo.
Thông cáo đưa ra, dân chúng mắt tròn mắt dẹt. Người có chút học thức thì ôm mặt khóc hu hu. Thông cáo triều đình gì mà sai chính tả tùm lum be bét. Đầu tóc phơ phơ, các bô lão lại nhìn nhau rưng rức. Nước Vệ ta phen này nguy thật rồi!
Về phần triều đình nước Vệ, vẫn nhất nhất kế hoạch cho người Tề khai mỏ rửa quặng. Làm Vương làm Tướng, chữ tín phải đội lên đầu, làm sao sai được.
(còn nữa)
No comments:
Post a Comment